Việc triển khai chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ở huyện Quỳ Hợp được xem là “cú hích” tạo sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, mở rộng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông sản, góp phần thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới tại địa phương. Đặc biệt, việc xây dựng các sản phẩm OCOP từ các sản phẩm nông nghiệp vẫn là thế mạnh của địa phương.
Yên Hợp là vùng đất có lợi thế về nguồn dược liệu tự nhiên rất đa dạng, song có nguy cơ bị khai thác cạn kiệt. Với mong muốn khôi phục lại nguồn dược liệu trong tự nhiên, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, cũng như đẩy nhanh xóa đói, giảm nghèo tại địa phương. Để sản phẩm đạt chất lượng và có uy tín, anh Lá Văn Duy và cộng sự đã vay vốn của ngân hàng để thành lập Hợp tác xã Nông dược Tĩnh Sáng Đường, đầu tư máy móc trang thiết bị hiện đại bậc nhất trong các hợp tác xã nông nghiệp ở Nghệ An như: máy lọc nước, bể rửa, máy sấy nhiệt, máy sấy lạnh, máy nấu cao, máy nghiền bột, máy khử khuẩn, máy ép màng, đóng nắp...Công nhân làm việc tại nhà xưởng của hợp tác xã đều được trải qua tập huấn về ý thức kỉ luật, cũng như quy trình kỹ thuật. Và công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện nghiêm ngặt, từ khâu trồng và chăm sóc nguyên liệu, đến việc sơ chế, sản xuất, đóng gói ra thành phẩm để cung cấp ra thị trường.
Các khâu sản xuất sản phẩm OCOP được Hợp tác xã nông dược Tĩnh Sáng Đường quản lý nghiêm ngặt
Hiện nay, HTX đã có hơn 30 sản phẩm được chế biến từ các cây dược liệu tại địa phương gieo trồng như: Bột rau má sấy lạnh, cao cà gai leo, cao dây thìa canh, cao an lạc miên, cao khôi bình vị, trà túi lọc cà gai leo... Trong đó, sản phẩm trà túi lọc cà gai leo, bột rau má sấy lạnh, mật ong được công nhận là sản phẩm OCOP đạt 3 sao cấp tỉnh.
Anh Lá Văn Duy - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã nông dược Tĩnh Sáng Đường chia sẻ“Với phương châm của chúng tôi để phát triển bền vững nguồn dược liệu sẵn có ở rừng để chuyển về cho bà con trồng, chúng tôi cũng một cái yêu cầu cũng rất khắt khe trồng theo tiêu chuẩn hữu cơ, phân bón bằng phân hữu co và phân chuồng, hông dùng phân hóa học, không dùng các loại thuốc trừ sâu, trừ cỏ, cũng như các chất kích thích tăng trưởng. Trước khi trồng chúng tôi mời bà con đến để họp và triển khai tại nhà máy thì bà con hưởng ứng rất cao và thực hiện. Cho đến nay bà con thực hiện trồng theo đúng tiêu chuẩn của chúng tôi, cây cối cũng rất phát triển”.
Hợp tác xã nông dược Tĩnh Sáng Đường trông cây dược liệu để sản xuất các sản phẩm OCOP
Sau bao trăn trở nguồn dược liệu ngày càng khan hiếm, hợp tác xã ra đời với mong muốn khôi phục lại nguồn dược liệu trong tự nhiên. Từ lợi thế đất đai, cũng như khí hậu của đất phủ quỳ Nghệ An. Hợp tác xã đã cho ra mô hình trồng cây dược liệu với diện tích đất trồng cây khoảng trên dưới 10ha. Điều này góp phần tạo công ăn việc làm cho bà con trên mảnh đất quê hương.
Chị Hoàng Thị Vân- công nhân Hợp tác xã nông dược Tĩnh Sáng Đường phấn khởi“Trong việc của mình trước đây tự do, không ổn định lắm. Khi thành ập Tĩnh Sáng Đường tôi có công việc ổn định hơn, đồng lương cũng ổn định hơn nhiều so với công việc trước đây. Công việc của mình làm việc trong xưởng, khu vực làm việc sạch sẽ, thoải mái, làm việc không áp lực lắm, cảm thấy rất hài lòng, cảm ơn HTX đã tạo công ăn việc làm cho chị em”..
Hơn nữa, cùng với mở rộng diện tích trồng cây dược liệu, hợp tác xã còn tuyên truyền người dân thực hiện liên doanh, liên kết trồng cây dược liệu và thu mua toàn bộ sản phẩm bà con trồng được, từ đó góp phần vào việc phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo tại địa phương. Từ năm 2022 đến nay, dưới sự cầm tay chỉ việc của các thành viên Hợp tác xã Tĩnh Sáng Đường, bà con đã biết đưa cây dược liệu quý ở rừng về trồng trong vườn nhà và có nguồn thu nhập ổn định…
Người dân Yên Hợp trồng cây dược liệu bán cho Hợp tác xã nông dược Tĩnh Sáng Đường
Bà Lá Thị Lan-xóm Hợp Thành, xã Yên Hợp cho hay“Trước đây bà trồng cây ổi, bưởi, cây lung tung, mỗi nam thu hoạch được 1 mùa, từ ngày Tĩnh Sáng Đường ra đời bà trông các cây dược liệu nhất à rau má, đến mùa hè bà thu một tháng được 1 lần, lần thu tỷ lệ bà cũng àm được 300m2 thôi nhưng một lần thu mỗi tháng bà thu 3-4 triệu/ tháng, những chộ cằn không trồng được rau má thì bà trồng các cây dược liệu khác, bà cảm thấy mình có lợi nhuận hơn các cây ngày xưa”.
Năm 2021, toàn huyện đã có 7 sản phẩm: Chè xanh Sông Dinh, cam Vinh Tấn Thanh, quýt Nghệ HT01 (quýt Jeju), bột chè matcha, mít sấy giòn, chuối tiêu hồng sấy lạnh và chuối sấy giòn, trứng gà Hồng Luật và được UBND tỉnh công nhận đạt “3 sao” cho cả 7 sản phẩm. Từ thành công ban đầu, năm 2022, phát huy những kết quả đã đạt được, UBND huyện Quỳ Hợp tập trung chỉ đạo các xã, thị trấn rà soát, đăng ký sản phẩm tiềm năng để tập trung chỉ đạo xây dựng sản phẩm OCOP ngay từ đầu năm. Chính vì thế đã có thêm 7 sản phẩm nữa được UBND tỉnh công nhận đạt “3 sao” gồm Tranh gỗ thủ công mỹ nghệ (mã đáo thành công, đóc lịch gỗ), cam sạch Sinh Nhàn, Thịt gà ri Luật Hồng, Dứa sấy, bột rau má sấy lạnh, trà túi lọc cà gai leo và mật ong. Thực tế cho thấy, từ nguồn nguyên liệu sẵn có, người dân các địa phương trong huyện đã mạnh dạn nghiên cứu, chuyển đổi mô hình sản xuất, chăn nuôi và cho ra đời nhiều loại sản phẩm phong phú về khẩu vị. Qua đó, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, tạo sức bật trong xây dựng nông thôn mới.
Ông Quán Vi Giang-phó CT UBND huyện Quỳ Hợp thăm và làm việc với HTX Tĩnh Sáng Đường
Ông Quán Vi Giang-phó chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp cho biết “Hiện nay có HTX Nông dược Tĩnh Sáng Đường trên địa bàn xã Yên Hợp đã phát triển được vùng nguyên liệu phục vụ trong HTX trên dưới 3-5ha. Trong nhiều loại cây để tăng thu nhập cho bà con nhân dân, bên cạnh đó với HTX đóng trên địa bàn 135 xã vùng sâu vùng xa nghèo, người đồng bào DTTS thì đây là một lợi thế và một hướng đi mới để cho bà phát triển, tăng thu nhập và giảm áp lực chặt phá rừng trên địa bàn”.
Xác định công tác xây dựng và phát triển sản phẩm OCOP là nhiệm vụ quan trọng và cần thiết, do đó, trong thời gian tới, việc khai thác và phát huy hiệu quả Chương trình OCOP sẽ được huyện Quỳ Hợp tập trung thực hiện quyết liệt. Phát triển các sản phẩm lợi thế, nâng cao giá trị sản phẩm, huyện Quỳ Hợp tiếp tục thực hiện các chính sách hỗ trợ, tạo lập môi trường thuận lợi cho phát triển chương trình OCOP. Đồng thời, ưu tiên các giải pháp thiết thực về khoa học, công nghệ, thị trường để các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp tham gia OCOP có điều kiện thuận lợi nhất trong phát triển sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ các sản phẩm tiềm năng. Từ đó, khai thác tiềm năng, lợi thế về nông, lâm của địa phương, tạo liên kết theo chuỗi giá trị, góp phần xóa đói, giảm nghèo bền vững.